17 Haziran 2014 Salı

*** TARİHİ ASANSÖR/İZMİR ***

Tarihi Asansör, İzmir'de bulunan tarihsel bir yapıdır.
Biri diğerinden 58m. yüksekte olan Mithatpaşa Caddesi ile, Halilrıfatpaşa Caddesi'nin arasında işleyen iki asansörü barındıran asansör kulesidir.


1907 yılında Musevi işadamı "Nesim Levi (Bayraklıoğlu)" tarafından yaptırılan asansör, birinden diğerine 155 basamakla ulaşılan iki semt arasında hızlı ve kolay ulaşım sağlama amacıyla yaptırılmıştır.  


İzmir’in Karataş bölgesi tarih boyunca taş ocağı olarak kullanıldığından, sahil şeridi (bugünkü Mithatpaşa Caddesi) ile yukarıdaki Halil Rıfat Paşa semti uçurumlarla birbirinden ayrılmıştı. İki semt arasına Türklerin “Karataş Merdivenleri”, yukarıdaki semte yerleşen Yahudilerin “Devidasların Merdiveni” adını verdikleri merdivenler yapıldı. Merdivenlerin üst kısmındaki Devidas ailesinin evi, aşağıdaki en büyük evde ise Nesim Levi (Bayraklıoğlu) adlı tüccarın evi bulunuyordu. Baba Devidas’ın bir gün merdivenlerde düşüp ayağını kırmasından sonra dostu Nesim Levi’nin Avrupa şehirlerinde gördüklerine benzer bir asansör yapma fikrini geliştirdiği anlatılır. Asansör kulesi Marsilya’dan getirtilen tuğlalar ile yapıldı. İnşaatı 1907’de tamamlandı. 1942 yılında satılıncaya kadar geliri Karataş Musevi Hastanesi'nin giderlerini karşılamakta kullanılıyordu.
1942 yılında el değiştiren asansör, işleticilerin iş bırakması, ölmesi gibi nedenlerle bir süre kapalı kaldıktan sonra 1983’te belediyeye bağışlandı ve 1985’te restore edildi  


Günümüzde İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından eğlence, kültür ve dinlence mekanı olarak kullanılır; kentin önemli bir turistik durağıdır.


Kule, taş olan iki bölümden sonra tuğla olarak yükselir. Yapının Halilrıfatpaşa Caddesi’ne ulaştığı yerde demir konsollar üzerinde taşınan ahşap bir balkon bulunur. 
Bu balkondan İzmir şehri kuşbakışı izlenebilmektedir. 






Asansörle yukarıya çıktığınızda harika bir İzmir manzarasının yanında güzel bir cafe ve İzmir’in en lezzetli yemeklerini yiyebileceğiniz şık bir restoran sizi beklemektedir. 




İzmir'e karşı cafede canlı müzik dinleyip kahvenizi yudumlarken, restoran kısmında birbirinden lezzetli yemeklerin tadına varabilirsiniz. 


Asansöre, halk arasında “Asansör Çıkmaz Sokağı” olarak bilinen, resmi adı “Dario Moreno” olan sokaktan ulaşılmaktadır.  


İzmir'in ünlü sanatçılarından Dario Moreno'nun evininde bulunduğu sokağın sonunda yeralan Asansöre gelmeniz size Dario Moreno'yu da keşfetme imkanıda sunacaktır. 


 "Deniz ve Mehtap", "Her Akşam Votka, Rakı, Şarap" gibi şarkılarla bilinen İzmir aşığı Dario Moreno 1921 yılında Aydında doğmuş sonrasına İzmir'e yerleşmiş ilk profesyonel konserini Konak vapur iskelesi yeralan restoranda vererek ün kazanmıştır.
Birçok filmde de yeralan Dario Moreno İzmir aşığı olduğunu vasiyetiyle de kanıtlamıştır.

Dario Moreno'nun Vasiyeti..

Canım İzmir
İzmir, tatlı ve sevgili şehrim...
Birgün şayet senden uzakta ölürsem...
Beni sana getirsinler...
Fakat mezarıma götürürlerken
"Öldü" demesinler
"Uyuyor" desinler koynunda...
Tatlı İzmir'im...

Dario Moreno İzmir'e gömülmeyi vasiyet etse de 1968 yılında ölümünün ardından naaşı annesi tarafından İsrail'in Holon kentine götürülerek orada defnedilmiştir.

Hiç yorum yok: